«Θα δουλεύω στην σκηνή όσο έχω να κάνω κάτι. Δεν προσπαθώ να είμαι καλύτερος από κάποιον άλλο. Προσπαθώ μονάχα να χορεύω καλύτερα από τον εαυτό μου»

Ο σταρ της νέας εποχής της δεκαετίας του ‘70 και του ‘80.

Ο μεγάλος Σοβιετικός χορευτής που έγινε σύμβολο της Δύσης σε μια εποχή πόλωσης, και εκτός από το χορό έκανε καριέρα τόσο στον κινηματογράφο όσο και στην TV.

Γεννήθηκε το 1948 στη Ρίγα της τότε ΕΣΣΔ και σημερινής Λετονίας ως Μιχαήλ Νικολάγιεβιτς Μπαρίσνικοφ. Ξεκίνησε τον χορό σε ηλικία 12 ετών και σπούδασε στην Ακαδημία Μπαλέτου Βαγκάνοβα.

Ο μικροσκοπικός χορευτής που δεν πατούσε στο έδαφος, αφήνει παντού το κοινό άφωνο. Οι θεατές κοιτάζουν εκστασιασμένοι την αρμονία, το θρίαμβό του επί της βαρύτητας. Ο Μπαρίσνικοφ πετάει στη σκηνή και ο κριτικός των New York Times, αναφωνεί: «ο Μπαρίσνικοφ είναι ο τελειότερος χορευτής που έχω δει ποτέ μου». Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 ο Μπαρίσνικοφ είναι ο μεγάλος σταρ της Σοβιετικής Ένωσης, λάμπει στο παγκόσμιο στερέωμα. Είχε γίνει ήδη αναγνωρίσιμος χορευτής στη χώρα του, ωστόσο ένιωθε ότι το μπαλέτο στην ΕΣΣΔ τον περιόριζε καλλιτεχνικά.

Έτσι, κατά τη διάρκεια μίας περιοδείας των Μπολσόι στον Καναδά το 1974, ο Μπαρίσνικοφ δεν γύρισε ποτέ στη χώρα του. Την ίδια χρονιά, διέφυγε στις ΗΠΑ, όπου και ξεκίνησε η καριέρα του ως χορευτής και ως ηθοποιός.

Αρχικά, φοίτησε στο American Ballet Theater και κατόπιν από το 1978 ως το 1979 στο New York City Ballet υπό την καθοδήγηση του Τζορτζ Μπαλανσίν. Τη δεκαετία του '80 επέστρεψε στο American Ballet Theater, όπου έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής μέχρι το 1989.

Με την αψεγάδιαστη τεχνική του και τις σχεδόν εξωπραγματικές φιγούρες του, με την απίστευτη ακρίβεια κάθε κίνησης, η καριέρα του απογειώνεται. Ο μύθος του δε διαψεύδει κανέναν, ο ίδιος έχει ανάγκη να κάνει πολλούς διαφορετικούς ρόλους για τους οποίους δηλώνει πως δεν υπάρχει μυστικό για να τους μάθεις, εκτός από «θετική ενέργεια, ταλέντο, σκληρή δουλειά και λίγη τύχη πάντα βοηθάει»

Τα Χριστούγεννα του 1977, ο Μπαρίσνικοφ έπαιξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον «Καρυοθραύστη» με το American Ballet Theatre, σε παραγωγή του τηλεοπτικού δικτύου CBS. Η παράσταση, που προτάθηκε και για βραβείο EMMY, εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να είναι η πιο δημοφιλής και πολυπαιγμένη τηλεοπτική παραγωγή του είδους, που μάλιστα κυκλοφόρησε και σε DVD το 2004.

Ο Μπαρίσνικοφ, στα μέσα της δεκαετίας του ’70, αποφασίζει να κάνει το βήμα του και στον κινηματογράφο με την ταινία του 1977 «Η κρίσιμη καμπή». Πρωταγωνίστησε με την Αν Μπάνκροφτ και τη Σίρλεϊ ΜακΛέιν και κέρδισε και υποψηφιότητα για Oscar A’ ανδρικού Ρόλου. Κάνει ακόμα τις «Λευκές Νύχτες» (1985), σε σκηνοθεσία Τέιλορ Χάκφορντ όπου συμπρωταγωνιστεί με την Έλεν Μίρεν και την Ιζαμπέλα Ροσελίνι, το «Dancers» σε σκηνοθεσία Χέρμπερτ Ρος, το 1987, ενώ το 1991 μαζί με τον Τζιν Χάκμαν γίνονται οι «Τελευταίοι Διπλοί Πράκτορες». Εμφανίστηκε στην τηλεοπτική σειρά Sex and the City, όπου υποδύθηκε τον Αλεξάντερ Πετρόφσκι, τον σύντροφο της Κάρι Μπράντσοου (Σάρα Τζέσικα Πάρκερ), ενώ το 1989 έπαιξε στην παράσταση «Metamorphosis», βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Κάφκα, κερδίζοντας βραβείο Tony.

Από το 2005 ιδρύει και λειτουργεί το Baryshnikov Arts Center (https://bacnyc.org), στη Νέα Υόρκη, του οποίου είναι καλλιτεχνικός διευθυντής, το οποίο και αποτέλεσε το μεγάλο καμάρι και έργο της ζωής του, ένα κέντρο για τους καλλιτέχνες όλων των ειδών, ανοιχτό σε όλα τα θεάματα, στο θέατρο, την performance και κάθε δημιουργικό πειραματισμό.

Το 2013 παρουσίασε μαζί με τον Γουίλεμ Νταφόε το έργο "The Old Woman" του Δανιήλ Χαρμς σε σκηνοθεσία Μπομπ Ουίλσον, το οποίο ανέβηκε και στην Αθήνα.

Ο μικροσκοπικός χορευτής που δεν πατάει στο έδαφος και αφήνει το κοινό άφωνο

www.elculture.gr, 27/01/2017, Μια εμπεριστατωμένη παρουσίαση της ζωή και του έργου αφιερωμένη στα 69α γενέθλιά του.